อภิชาต สถิตนิรามัย: วิกฤตเศรษฐกิจต้มกบกับ ‘ทางในวันข้างหน้า’ ของ ‘คนในวันพรุ่งนี้’

 

“จะแนะนำยังไงวะ ไม่มีคำแนะนำจริง ๆ ว่ะ”

 

คือคำตอบจาก ‘รศ. ดร.อภิชาต สถิตนิรามัย’ นักวิชาการและอาจารย์ประจำคณะเศรษฐศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ เมื่อ The People ได้เอ่ยถามเกี่ยวกับแนวทางการอยู่รอดและใช้ชีวิตต่อไปกับ ‘ทางในวันข้างหน้า’ ของ ‘คนในวันพรุ่งนี้’ ซึ่งก็คือประชาชนรุ่นถัดไปที่ต้องเติบโตขึ้นมาท่ามกลางปัญหาทางเศรษฐกิจและความขัดแย้งทางการเมืองในปัจจุบันที่กำลังจะก่อตัวเป็นวิกฤตอันหนักอึ้งในอนาคต 

โดยก่อนหน้านั้นที่บทสนทนาจะก้าวมาถึงคำแนะนำ เราได้ถกถามและพูดคุยถึงต้นตอปัญหาในประเทศไทย ที่ย้อนไปตั้งแต่โครงสร้างเศรษฐกิจที่แปรเปลี่ยนไปหลังวิกฤตต้มยำกุ้ง ต่อเนื่องมาจนถึงยุคปัจจุบันกับปัญหาใหม่ที่ค่อย ๆ ก่อตัวและรอคอยวันปะทุนามว่า ‘วิกฤตต้มกบ’ อันเป็นการผสมรวมกันระหว่าง ‘กับดักรายได้ปานกลาง’ (Middle-Income Trap) และ ‘สังคมผู้สูงอายุ’ (Aging Society) จนทำให้ประชาชนในประเทศจำนวนมากต้องเผชิญกับภาวะ ‘แก่ก่อนรวย’ 

นอกจากปัญหาในด้านของเศรษฐกิจก็ยังผสานรวมเข้ากับปัญหาฝังรากทางด้านกติกาการเมืองที่เอื้อประโยชน์ให้ชนชั้นนำและนายทุน ไม่ว่าจะเป็นการผูกขาด กฎกติกาการควบคุม รวมไปถึงความมั่นคงทางประชาธิปไตยของประเทศ – ที่ ดร.อภิชาตินิยามว่าเป็น ‘เงื่อนไขพื้นฐาน’ ของการมีเศรษฐกิจที่ดี – ยิ่งเป็นปัจจัยที่ทำให้หนทางการหักเลี้ยวหนีออกจากหนทางลงเหวสู่วิกฤตต้มกบริบหรี่ลงทุกวัน และปัญหาทั้งหมดนี้ก็จะกลายเป็นสิ่งที่ ‘คนของวันพรุ่งนี้’ ต้องแบกรับอย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้

“คนรุ่นพวกคุณต้องอดทนกว่าคนรุ่นผม เพราะว่าคนรุ่นผมมันมาพร้อมกับโอกาส

ยกตัวอย่าง คนรุ่นผมผม ถ้าเป็นเด็กจบธรรมศาสตร์เกรด 2.2 - 2.1 ก็ยังหางานทำได้ง่าย ๆ ชีวิตพวกคุณจะยากกว่านี้

 

“โลกทุกวันนี้มันหมุนเร็วมากขึ้นกว่ายุคผมเยอะ คุณจะหมุนตามโลกอย่างไรให้ทัน

ยังไม่ต้องพูดถึงการขัดขวางโลกที่มันไม่สมเหตุสมผลในหลาย ๆ เรื่องนะ

เอาแค่ว่าจะหมุนตามโลกอย่างไรให้ทันก็เหนื่อยแล้ว…”

 

หลังจากนั้น รศ. ดร.อภิชาต สถิตนิรามัย ก็ได้ทิ้งท้ายและสรุปรวมความรู้สึกที่มีต่อภาพของ ‘วันพรุ่งนี้’ จากมุมมองของเขาเอาไว้ว่า

 

“ผมก็กลับมาคำเดิมว่า… ผมโชคดีที่ตายก่อน”

 

เพราะอนาคตข้างหน้าเต็มไปด้วยความไม่แน่นอน และมีความเปลี่ยนแปลงใหม่ ๆ เกิดขึ้นอย่างรวดเร็วในทั่วทุกมุมโลก คนจึงต้องเตรียมพร้อมปรับตัวให้เร็วยิ่งกว่า เป็นที่มาของงานมอบรางวัล The People Awards 2023 ภายใต้แนวคิด ‘People of Tomorrow’ งานประกาศรางวัลที่มอบแก่คนผู้สร้างการเปลี่ยนแปลงให้วันพรุ่งนี้ของทุกคนดียิ่งขึ้น และเป็นจุดเริ่มต้นของแรงบันดาลใจให้ผู้คนอยากเป็นส่วนหนึ่งในการร่วมเปลี่ยนแปลงสังคมด้วยตัวเอง

The People Awards 2023 ในปีนี้ ใช้การเกณฑ์พิจารณารางวัลจาก ความโดดเด่นในเรื่องความพร้อมรับมือกับอนาคตที่ไม่แน่นอน ความพยายามในการผลักดันให้สังคมปรับตัวตามการเปลี่ยนแปลง ไปจนถึงผลจากขับเคลื่อนที่เกิดขึ้นกับคน สังคม และสิ่งแวดล้อม 

โดยจะทำการประกาศผลในวันพุธที่ 5 เมษายน พ.ศ. 2566 เวลา 14:00-16:30 น. ณ คริสตัล บ็อกซ์ (Crystal Box) ชั้น 19 เกษร เออร์เบิน รีสอร์ท พร้อมถ่ายทอดบรรยากาศงานประกาศผลรางวัลผ่านช่องทางออนไลน์