รีวิว ‘Materialists’ หนังที่ชวนให้คิดตามระหว่าง ‘เสียงหัวใจ’ กับ ‘กลิ่นเงิน’

‘Materialists’ คือผลงานล่าสุดของ ‘Céline Song’ ที่ขยายโลกการเล่าเรื่องต่อจาก ‘Past Lives’ แต่คราวนี้เธอพาผู้ชมดำดิ่งสู่ความซับซ้อนของความรักในยุควัตถุนิยม ผ่านสายตาของ ‘Lucy’ (Dakota Johnson) นักจับคู่รักในนิวยอร์ก ที่มองความสัมพันธ์ราวกับตลาดนัดแห่งชีวิต คู่ไหนที่ ‘เหมาะสม’ จะถูกจับคู่กันตามสูตรความสำเร็จ ไม่ต่างจากการวิเคราะห์การลงทุน

หนังเปิดเรื่องด้วยภาพคู่รักยุคดึกดำบรรพ์ในถ้ำ ที่ชี้ให้เห็นรากฐานดั้งเดิมของความรักซึ่งผูกพันกับการอยู่รอดและความใกล้ชิดทางอารมณ์ ก่อนจะตัดกลับมาสู่ปัจจุบัน ที่ความรักถูกตีค่าเป็นตัวเลข ไม่ว่าจะเป็น รายได้ ความสูง หน้าที่การงาน หรือแม้แต่เครดิตทางสังคม ฉากเปิดสะท้อนว่าความรักจากอดีตถึงปัจจุบันไม่เคยเหมือนเดิม และในโลกสมัยใหม่ การเลือกคู่รักอาจกลายเป็นการเลือก ‘สินทรัพย์’ มากกว่าการเลือก ‘หัวใจ’

Lucy เองก็สะท้อนความขัดแย้งนี้อย่างเข้มข้น เธอเคยมีความสัมพันธ์กับ ‘John’ (Chris Evans) ชายหนุ่มอบอุ่นแต่ขัดสน ชีวิตไม่มั่นคงและยังพยายามตามฝันนักแสดงละครเวที ย้อนไปในวันครบรอบ 5 ปี ความฝันเล็ก ๆ ของเธอพังทลายเพราะเขาไม่มีแม้แต่เงินจ่ายค่าที่จอดรถ ความจริงที่ว่าเธอมิอาจอดทนต่อความอัตขัดนี้ทำให้เธอรู้สึกรังเกียจตัวเอง หลังจากเลิกรากันเธอก็ปวารณาว่า ถ้าไม่สามารถหาสามีที่รวยแบบมหาศาลได้ เธอก็ขออยู่เป็นโสดสวย ๆ ไปจนตายดีกว่า ซึ่งก็นับว่าย้อนแย้งทีเดียวกับอาชีพนักจับคู่ ที่ต้องพยายามเป่าหูให้บรรดาลูกค้าเชื่อมั่นในรักแท้ที่จะอยู่เคียงข้าง เช็ดขี้ เช็ดเยี่ยว กันไปจนวันตาย 

การปรากฏตัวของ Harry (Pedro Pascal) ชายหนุ่มผู้เพียบพร้อมที่โลกของธุรกิจจับคู่เรียกว่า ‘ยูนิคอร์น’ กลายเป็นตัวเร่งเครื่อง เขาคือมหาเศรษฐีที่เปย์อย่างไม่สะทกสะท้าน เซ็นเช็กอย่างลื่นไหล ไม่ต้องคิดอะไรมากในเดตที่หรูหรา ก่อนจะพา Lucy ไปกุ๊กกิ๊กบนเพนท์เฮาส์ราคา 12 ล้านดอลลาร์ พร้อมแผนการพาเธอไปท่องเที่ยวยังดินแดนในฝัน นับเป็นการเปรียบเทียบอย่างร้ายกาจกับโลกของ John ที่ทุกวันนี้ยังต้องอาศัยห้องร่วมกับรูมเมทเพี้ยน ๆ อีก 2 คน ถึงจุดนี้ Lucy จะปฏิเสธยังไงไหว 

ทว่าสุดท้ายแล้วอะไรคือคำตอบ ‘เสียงหัวใจ’ หรือ ‘กลิ่นเงิน’?

Song ไม่ได้ตั้งคำถามแค่เชิงความรัก แต่ยังสำรวจเชิงจิตวิทยาและสังคม Lucy ทำหน้าที่จับคู่ให้ลูกค้าราวดีลเลอร์ แต่ลึก ๆ เธอไม่เชื่อว่าตัวเองคู่ควรกับความรักที่แท้จริง เห็นได้จากฉากสนทนาระหว่างการเดตกับ Harry เธอเชื่ออย่างบริสุทธิ์ใจว่า ตัวเองเป็น ‘สินค้า’ ที่ไม่คุ้มค่าการลงทุนของเขา

ด้านหนึ่ง หนังยังวิเคราะห์ความสัมพันธ์เชิงอำนาจอย่างเข้มข้น ฐานะทางการเงินสร้างความไม่สมดุลที่กดทับ Lucy ให้เลือกเส้นทางปลอดภัย แต่ก็แลกกับความว่างเปล่าทางอารมณ์ เมื่อเผชิญปัญหาด้านการงาน คนที่เธอตัดสินใจโทรหากลับเป็น John ที่เราเชื่ออย่างสนิทใจว่าทั้งคู่ไม่เคยหมดรักกัน 

อีกด้านหนึ่งหนังยังแฝงคำถามเชิงปรัชญา ถ้าเราไม่เห็นคุณค่าในตัวเอง จะรักใครได้จริงหรือ? ความรักที่แท้จริงจึงไม่ใช่การหาคนมาเติมเต็ม แต่คือการเริ่มจากการสร้างคุณค่าในตัวเองก่อน เช่นในตอนท้ายเรื่องที่เธอไม่ได้สนใจแล้วว่า คนที่เธอเลือกจะยากดีมีจน เพราะสุดท้ายเธอก็มีหน้าที่การงาน มีเงินที่พร้อมจะเปย์ตัวเองได้เหมือนกัน

ในเชิงศิลปะการเล่าเรื่อง Song ใช้บทสนทนาแหลมคมและภาพเมืองนิวยอร์กที่เต็มไปด้วยช่องว่าง ความเหงา และความโดดเดี่ยว ราวกับความรักในสังคมทุนนิยมถูกขับเคลื่อนด้วย ‘สมการ’ ที่ใคร ๆ ต้องแข่งขันเพื่อไม่ตกขบวนการเข้าพิธีแต่งงาน หนังจึงไม่ใช่แค่รอมคอม แต่เป็น “โซเชียล โรแมนติก ดราม่า” ที่ฉลาดลุ่มลึกตามคำชื่นชมของ Variety

นักวิจารณ์ส่วนใหญ่ยกย่อง Materialists ว่ามีความเฉียบคมในประเด็นและการแสดง Dakota Johnson ได้รับการชื่นชมว่า “เปี่ยมชั้นเชิงและลึกซึ้ง” ขณะที่ RogerEbert.com ให้คะแนนสูงถึง 3.5/4 ดาว และ Entertainment Weekly มองว่า Song มีอารมณ์ขันและฝีมือแบบ ‘Jane Austen’ ในฉบับร่วมสมัย อย่างไรก็ตาม เสียงวิจารณ์บางส่วนจาก The New Yorker และ The A.V. Club มองว่าครึ่งหลังของหนังเนือยเกินไป และยังขาดความใกล้ชิดทางอารมณ์เหมือน Past Lives เคมีระหว่าง Dakota  และ Chris Evans ก็ถูกตั้งข้อสังเกตว่าไม่เป็นธรรมชาตินัก

แต่ไม่ว่าความเห็นจะแตกต่างเพียงใด Materialists ก็ทำหน้าที่เป็นกระจกสะท้อนสังคมร่วมสมัยได้อย่างเฉียบแหลม โลกที่ความรักกลายเป็นทั้งการลงทุน การแข่งขัน และการต่อรอง แต่ยังคงซ่อนคำถามง่าย ๆ ที่ซับซ้อนที่สุดว่า เราจะตามเสียงหัวใจ หรือปล่อยให้กลิ่นเงินนำทาง?